Haşhaş, M.Ö. 3000 yılından bu yana Anadolu’da geleneksel olarak yetiştirilmektedir. Günümüzde ise yaklaşık 70.000 üretici tarafından ortalama 4-5 dekarlık arazilerde haşhaş üretim faaliyetleri sürdürülmektedir. Üreticiler, haşhaş tohumundan yağ, haşhaş ezmesi vb. gıda amaçlı; küspesinden hayvan yemi, sapından ise yakacak olarak yararlanmaktadırlar.
Ülkemizde 1933 yılına kadar haşhaş ekimi, afyon üretimi ve ticareti serbest olarak yapılmıştır. 1933 yılında kontrollü haşhaş ekimi ve üretimine geçilmiş, daha sonra 1938 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) kurulmasıyla uyuşturucu maddelerin tekeli TMO’ya verilmiştir. Üretim 1971 yılına kadar afyon sakızı ve haşhaş tohumu amaçlı olarak gerçekleştirilmiştir. Haşhaş kapsüllerinin çizilmesi suretiyle elde edilen dünyanın en kaliteli ve yüksek oranda morfin içeren afyon sakızı, üreticilerden TMO tarafından satın alınıp işlendikten sonra tıbbi amaçlı olarak ihraç edilmiştir. 1974 yılından itibaren, haşhaş kapsülünün çizilmesi ile elde edilen afyon üretimi yasaklanarak daha güvenli bir yöntem olan çizilmemiş haşhaş kapsülü üretimine geçilmiştir.
Afyon Alkaloidleri Fabrikası, geleneksel haşhaş ürününü değerlendirmek, iç ve dış piyasaların yasal alkaloid ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Afyonkarahisar ili Bolvadin ilçesinde 1981 yılında üretime başlamıştır.
Kaynak: Toprak Mahsulleri Ofisi Haşhaş ve Alkoloid İşleri
ALKOLOID BYR Kimya Know-How Teknolojisi
Alkoloid prosesinden kaynaklanan endüstriyel atıksuların mevcut yönetmeliklere uygun deşarjının gerçekleştirilmesi ile birlikte atıksulardan renk giderimi hedeflenmiştir. Ayrıca endüstriyel atıksuların ileri arıtımının ötesinde hibrit prosesler ile geri kazanım teknolojilerini entegre eden bir yaklaşımla atıksu problemine bütünsel bir çözüm getiren yaklaşımı içermektedir.
Çalışmanın amacı; Yüksek sülfat, asetik asit ve organik madde içeren Alkaloid atıksularının ileri arıtılması ve su geri kazanımının sağlanması, mevzuatta yer alan deşarj standartlarına uygun olarak sürdürülebilir atıksu arıtımının gerçekleştirilmesi ve hibrit reaktör tasarımları geliştirilerek yüksek verimde organik madde, azot ve renk parametreleri giderim verimleri incelenmiştir. Elde edilen kazanımların, yakın gelecekte çok daha yaygın kullanım alanına sahip olacak sıfır deşarj prensibini benimseyen entegre arıtma yönetiminin ülkemizde kullanılması yönünde bilgi birikiminin artmasına katkıda bulunması beklenmektedir. Ayrıca, yüksek miktarda kullanılan kimyasal maddelerin geri kazanımı gerçekleştirilerek üretim maliyetlerinin azaltılacağı ve bu uygulamanın benzer atıksu karakterizasyonuna sahip (tekstil, kağıt, patlayıcı madde endüstrisi vb.) diğer endüstriler için iyi bir örnek teşkil etmesi beklenmektedir.
